Om als collega’s optimaal samen te werken heb je vertrouwen in elkaar nodig. Alleen als er vertrouwen is dan kan je ook de beste resultaten bereiken. Maar hoe bouw je aan vertrouwen? Vertrouwen heeft alles te maken met respect, openheid, elkaar aanspreken en verantwoordelijkheid geven en nemen.

Hoe werkt vertrouwen in een groep?
Een projectteam wat elkaar net leert kennen moet eerst een aantal fases doorlopen voordat er echt vertrouwen en harmonie is. In dit artikel leg ik dit uit aan de hand van het vijf Fasen model van Oomkes.

De fases in een groep kan je vergelijken met een relatie.
 Een relatie is in het begin heel leuk. Je bent dan nog heel verlieft (orientatie-fase tot samenwerking-fase). Daarna krijg je het vertrouwen om dingen uit te spreken en ontstaan de eerste irritaties (Strijd om de intimiteit). Als je daar in je relatie goed doorheen komt dan ontstaat de harmonie.

Een groep en ook je relatie kan weer terug vallen in een eerdere fase. Dit gebeurd zodra de omgeving veranderd door kinderen, een nieuw huis of andere belangrijke invloeden. 

Hieronder staan deze fases beschreven en uitgelegd hoe je ziet dat een groep in deze fase zit.

1. Oriëntatie 

  • Kennismaken met elkaar.
  • Aftasten en afwachtend.
  • Zuinig zijn met vragen stellen.
  • De aandacht is gericht op de groepsleider/projectmanager.

2. Strijd om de macht

  • Kritische vragen stellen,
  • discussie met elkaar,
  • bepalen wie de stempel drukt,
  • de rollen en types worden kenbaar,
  • bepalen van de geldende (on)geschreven regels in de groep.

3. Samenwerking 

  • Onzekerheid en onrust is verdwenen.
  • Rust en tijd om energie te richten op het doel van de bijeenkomst.

4. Strijd om de intimiteit 

  • Er ontstaat vertrouwen dus mensen durven meer uit te spreken.
  • Felle discussies.
  • Er ontstaan subgroepjes.
  • Thema’s als openheid en diepgang worden besproken.
  • Kritiek op personen uit de groep en onrust over onderlinge patronen.

5. Harmonie

  • Acceptatie en respect.
  • Veel van elkaar geleerd.
  • Dieper contact.

Het is afhankelijk van de persoonlijkheden in de groep hoe lang iedere fase duurt. Ook een (project)manager kan invloed uitoefenen op de duur van de fases door het vertrouwen in de groep te stimuleren. Dit kan door:

  1. Respect richting collega’s.
  2. Goed kijken naar reacties in de groep.
  3. Echt luisteren naar wat wordt gezegd.
  4. Tijd nemen voor mensen.
  5. Doelen bijstellen indien nodig.